Concept van robotmelken

De melkrobot levert koegerelateerde informatie die in een conventionele situatie niet verkrijgbaar is, waardoor het in de huidige situatie mogelijk is om dieren op individueel niveau te managen. Management by exception is de nieuwe uitdaging. Het idee is dat het management zijn kostbare tijd moet besteden aan het concentreren van de koe die aandacht nodig heeft. Daarnaast wordt het concept van de 'License to produce' geïntroduceerd, waarbij duurzame melkveehouderij centraal staat met respect voor people, planet en profit. Met de melkrobot is het mogelijk om een individuele koe te voorzien van haar behoeften voor een optimale gezondheid, productie en welzijn, zonder de extra arbeid. De basis van een succesvolle melkveehouderij is de gezonde en gelukkige individuele koe.

Opstartprocedure

Voor de overgang van conventioneel naar robotmelken is het van groot belang om goed na te denken over wat dit betekent voor jouw bedrijfsmanagement. De robot zal een centrale plaats innemen in de nieuwe situatie en het management moet hierop worden aangepast.

Voorbereiding

In de voorbereidingsfase is het aan te raden om meerdere bedrijven van dezelfde grootte en met hetzelfde type stal te bezoeken, om een goed beeld te krijgen van de manier waarop robotmelken werkt en wat er komt kijken op het gebied van bedrijfsmanagement. De ervaring van collega-melkveehouders is een belangrijke hulp bij het succesvol introduceren van de melkrobot in de houderijprocessen. Een goed doordachte (schriftelijke) strategie is essentieel in de gehele voorbereidingsfase: deze moet bestaan uit een huisvestingsplan, een gedetailleerd plan over dagelijkse, wekelijkse en maandelijkse werkroutines, koeroutines en koe- en boerenroutes. Het hele project moet passen in een langetermijnstrategie, dus elke stap moet grondig worden geëvalueerd: waar ga je koeien behandelen, koeien droogzetten, enz. 

In deze fase raden we aan om ook aandacht te besteden aan de volgende aspecten;

• Formuleer en schrijf doelen op voor de introductie van de robots, en om er in de maanden na de introductie op terug te kijken;
• Denk na over de voedingsstrategie (zie hoofdstuk 3). In veel gevallen moeten de gewassen en pellets worden klaargemaakt om in de robot te worden gevoerd, vooral op plaatsen waar tot nu toe alleen Total Mixed Ration (TMR) wordt gebruikt. 
• Geschiktheid voor koeien die in de robot worden gemolken: uiers zenen, lange haren uit de staart knippen, klauwgezondheid optimaliseren enz;
• Fok koeien zo dat je minder gekruiste spenen of uitstekende voorspenen krijgt. 
• Bereid het managementprogramma op tijd voor en begrijp het, om stress te voorkomen.

Stalindeling

De locatie van de Astronaut melkrobots moet zorgvuldig worden gepland voor de juiste koerouting in de stal. De robotruimte moet altijd een schone ingang hebben. De robots moeten goed zichtbaar en goed bereikbaar zijn voor alle koeien. Dit betekent veel ruimte rondom de robot en een duidelijke, rechte routing van en naar de robots. Zeker in een stal met meer robots is het belangrijk dat inkomende en uitgaande koeien elkaar niet kruisen. Meer informatie over stalbouw vind je in de brochure 'Stalontwerp voor robotmelken' of door contact op te nemen met jouw lokale Lely Center.

Opstarten

Bij het starten met robotmelken is het aan te raden om te beginnen met 50-60 koeien per robot en de groep in twee subgroepen te verdelen. De eerste drie dagen worden de koeien drie keer per dag in de robot gelokt. Dit moet op een zeer rustige en geduldige manier gebeuren, om te voorkomen dat de koeien een negatieve associatie met de robot krijgen. Binnen deze drie dagen gaat doorgaans 75% van de koeien zelf naar de robots, waarna de routinghekken kunnen worden verwijderd. Laat de koeien vrij (vrij koeverkeer) en haal vier keer per dag de koeien op die een melkinterval van meer dan 10 uur hebben. Het aantal keren dat de koeien worden opgehaald, wordt geleidelijk teruggebracht tot twee keer per dag, waarbij alleen de koeien worden opgehaald met een melkinterval van meer dan 12 uur (of meer dan 10 kg (22 lbs) melk). Bijlage 1 bevat een instructiekaart, die de procedure van de eerste dagen van de opstart beschrijft. 

Deze opstartprocedure verkort de wachttijden en zorgt voor een goede opname van droge stof (DS) en water. Te snel te veel koeien verzamelen resulteert in koeien met een lage rangorde die wachten tot ze worden opgehaald. Deze koeien zullen de robot als een drukke en gevaarlijke plek beschouwen. Daarom zullen ze wachten tot ze door de boer worden opgehaald. Dit benadrukt hoe belangrijk het is om de eerste weken kalm en geduldig te blijven en de instructies voor het verzamelen van koeien op te volgen. 

Lely raadt aan om de eerste dagen minimaal twee personen per robot beschikbaar te stellen om de koeien te begeleiden en de X-link aan te sturen. Na twee of drie dagen is het voldoende om één persoon per robot te hebben. 

Organiseren van het tijdschema 

Het dagelijkse tijdschema van de boer verandert wanneer de robots op het bedrijf worden gebruikt. De boer hoeft de koeien niet meer twee of drie keer per dag te melken. Dit verandert de routines die vast zijn komen te zitten in de dagelijkse gang van zaken in de landbouw. De melkrobot geeft veehouders de mogelijkheid om de koeien in hun eigen omgeving te observeren. De monitoring wordt vereenvoudigd en abnormaal gedrag van dieren wordt gemakkelijk opgemerkt. 

Wijzigingen in de tijdsplanning: 

• Andere, flexibele werktijden omdat vaste melktijden verleden tijd zijn. 

• Flexibeler werkschema. 

• Kortere werktijden dankzij efficiënt beheer. 

• Pieken in dagelijkse taken worden gemakkelijk opgevangen door de vrijheid die de robot krijgt bij het melken. 

• De gewonnen tijd kan buiten het bedrijf worden gebruikt en/of voor het management van individuele dieren.

Gratis koeverkeer 

Met vrij koeverkeer kunnen de koeien vrij door de stal bewegen, van het voerhek naar de robot, de ligboxen en drinkbakken zonder gehinderd te worden door hekken of selectiepoorten. Ervaringen en observaties van vele bedrijven over de hele wereld laten zien dat gratis koeverkeer de basis is voor succesvol robotmelken. Het helpt de winstgevendheid te verhogen door een optimale productie door gezonde koeien.  

Bezoekgedrag 

Voor een goed bezoekgedrag van de koeien moet de robot goed bereikbaar zijn. Ten eerste betekent dit dat er voldoende vrije tijd op de robot moet zijn (minimaal 10%) zodat een koe de robot kan betreden wanneer ze maar wil. Vrije tijd betekent de tijd dat de robot vrij toegankelijk is (de deur staat open). Als er minder vrije tijd is, zullen vooral laaggeplaatste schuchtere dieren niet genoeg worden gemolken, simpelweg omdat ze de kans niet hebben, of bang zijn om dat te doen. Dieren die niet minstens twee keer per dag worden gemolken, hebben een verhoogd risico op uiergezondheidsproblemen. 

Ten tweede is de ruimte voor en rond de robot van cruciaal belang om voldoende bezoeken aan de robot te realiseren. Dit gebied is het drukste deel van de stal, dus eventuele obstakels zullen het koeverkeer verstoren en het bezoek aan de robot verminderen. Op een bedrijf met 120 koeien op twee robots met 3 melkingen en 1 weigering per dag betekent dit 120x4 = 480 koepassages voor de robots. Voor een goede toegankelijkheid moet de robot overal in de stal zichtbaar en gemakkelijk te bereiken zijn.