De melkkoe droogzetten

Uiergezondheid tijdens de droge periode 

Ongeveer 60% van alle gevallen van mastitis in de vroege lactatie vindt zijn oorsprong in de droogstand. Om te voorkomen dat er vóór het afkalven nieuwe infecties optreden en om bestaande infecties te genezen, moeten melkkoeien daarom methodisch en zorgvuldig worden afgedroogd. 
 
Twee kritieke fasen van de droogstand waarin de uiergezondheid in gevaar is, zijn: de eerste week na het droogzetten en de week voor het afkalven. Tijdens de eerste kritieke fase wordt het natuurlijke afweermechanisme van de uier – een keratineprop in het speenkanaal – gevormd, terwijl in de tweede fase, voorafgaand aan het afkalven, deze prop langzaam verdwijnt ter voorbereiding op de lactatie. De keratineplug voorkomt dat bacteriën tijdens de droogstand het speenkanaal binnendringen.  
 
De uier is zeer gevoelig voor nieuwe infecties aan het begin en einde van de droogstand. Bovendien vormen sommige koeien gedurende de gehele droogstand geen keratineprop in het speenkanaal. 
 
Een goed beheer van de melkgift op het moment van droogzetten is erg belangrijk, omdat een hoge melkgift het risico op het ontwikkelen van een nieuwe intramammaire infectie met 100% verhoogt na het droogzetten. Een grote hoeveelheid resterende melk in de uier stimuleert de witte bloedcellen om zich te concentreren op het absorberen van melkvet, celresten en minder actief te worden om te voorkomen dat bacteriën de uier binnendringen. Bovendien hebben koeien met een hoog melkvolume bij het droogzetten een zwakkere keratineprop in vergelijking met andere koeien door vertraagde keratinepropvorming in het speenkanaal. 

Behandeling droogzetten 

Een intramammaire antibioticabehandeling bij het droogzetten zal bestaande infecties elimineren en nieuwe infecties voorkomen tijdens de eerste paar weken van de droge periode. Deze behandeling alleen zal echter geen nieuwe infecties later in de droge periode voorkomen vanwege de beperkte dekking van antibiotica. Uit internationaal onderzoek van Lely blijkt dat het gebruik van een inwendige speenafdichting in combinatie met antibiotica de kans op nieuwe infecties verder verkleint. Dit product bootst de natuurlijke keratineplug na en helpt voorkomen dat bacteriën het speenkanaal binnendringen. Het gebruik van alleen een inwendige speenafdichting is mogelijk bij koeien met een laag celgetal (celgetal), maar er moet extra hygiënisch worden omgegaan met de toediening van de speenafdichting. Zorg ervoor dat de interne speenafdichting na het afkalven wordt verwijderd, zodat de plug niet in het melksysteem terechtkomt. 
 
De juiste droogzetbehandeling moet worden besproken met de dierenarts van de kudde en worden genoteerd in een handleiding van de standaardprocedure. De therapie is afhankelijk van de duur van de droogstand, het optreden van specifieke mastitispathogenen, het succes van de behandeling, bedrijfsspecifieke situatie, enz. Door het celgetal van koeien voor het begin van de droogstand en nogmaals na het afkalven te monitoren, kunnen droogstandstherapie en management objectief worden geëvalueerd en indien nodig worden bijgestuurd. 

Het risico op infectie vroeg in de droge periode verminderen 

• Een van de belangrijkste factoren die een rol spelen bij het bepalen van het droogstandssucces is de hoeveelheid melk die de koeien tijdens de droogstand nog produceren. Het doel is om de melkgift te verlagen tot minder dan 33 lbs. Dit kan worden bereikt door een tijdige vermindering van krachtvoer en door het energie- en eiwitgehalte in het voer te verlagen (d.w.z. meer vezelig ruwvoer zoals hooi of voordroogkuil te voeren). Voor meer informatie over de instellingen in het T4C-beheerprogramma. 
• Het melken moet abrupt worden gestopt. Het is niet aan te raden om koeien minder dan twee keer per dag te melken voor het droogzetten, omdat dit het risico op nieuwe infecties verhoogt en de vorming van de keratineplug na het stoppen met melken vertraagt. 
• De droogzettherapie moet worden toegepast in een veilige en schone omgeving, na de laatste melkbeurt. De uiteinden van de spenen moeten worden gedesinfecteerd voordat de behandeling wordt toegediend en na toediening moeten de spenen worden ondergedompeld. 

Vermindering van het infectierisico tijdens de hele droogperiode 

• Een schone omgeving: goede hygiëne en een goed stalklimaat voorkomen de groei/aanwezigheid van bacteriën in het beddingmateriaal en mogelijke besmetting van de uier bij het liggen. 
• Een uitgebalanceerd rantsoen van energie, eiwit, mineralen en vitaminen: belangrijk om het immuunsysteem van de koe op een optimaal niveau te houden en om een optimale Body Condition Score (3 - 3,5) te onderhouden;
• Minimaliseer stress: stress vermindert het immuunsysteem van de koe. 
• Maximaliseer het comfort van de koe (comfortabel bedding, bewegingsruimte): dit zorgt voor een betere algehele koegezondheid en kan uieroedeem helpen verminderen;

Het risico op infecties tijdens het afkalven verminderen

• Voorkom uieroedeem: oedeem brengt de doorbloeding en de immuunfunctie in de uier in gevaar, waardoor het risico op mastitis toeneemt. Uieroedeem heeft vooral te maken met de inname van te veel Na+ en K+ tijdens de droogstand, waardoor vocht wordt vastgehouden. Een verhoogde inname van deze ionen verhoogt het risico op hypocalciëmie. Graslandproducten zijn bijzonder rijk aan Na+ en K+. Lichaamsbeweging helpt het risico op uieroedeem te verminderen. 
• Koeien die melk lekken voor het afkalven, moeten worden gemolken en hun biest moet in de vriezer worden bewaard: door te melken worden eventuele ziekteverwekkers in het speenkanaal weggespoeld. Bovendien worden vrije vetzuren via de melk uit het bloed verwijderd, waardoor het risico op leververvetting en ketose afneemt.